تبیان، دستیار زندگی
ور   دور دور (به فتح اول وسکون ثانی)از اصطلاحات منطق وفلسفه است که در سایر علوم مخصوصا فقه واصولکاربردزیادی دارد. دور عبارت است از اینکه موجود شدن چیزی توقف داشته باشد بر موجود بودنخودش. به بیان دیگر توقف شی بر خودش را...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دور

دور (به فتح اول وسکون ثانی)از اصطلاحات منطق وفلسفه است که در سایر علوم

مخصوصا فقه واصولکاربردزیادی دارد. دور عبارت است از اینکه موجود شدن چیزی

توقف داشته باشد بر موجود بودنخودش.

به بیان دیگر توقف شی بر خودش را دور گویند. احتیاج دو چیز نسبت به هم در قوام

نه در وجودرا (دورمعی)گویند مثل دو آجر یادو کتابی که با تکیه کردن به هم پابر جا

می مانند وبا برداشتن یکی دیگری بهزمین خواهدافتاد. (دور معی)باطل نیست اما

دو چیزی که در وجود به هم محتاج باشند را (دور توقفی )گویند و(دور توقفی)باطل ا

ست. دور توقفی بردو قسم است: 1. دور مصرح 2. دور مضمر 1. دور مصرح به

دور بی واسطه گفته میشود. مثل((الف)) موقوف بر((با))است و(با)موقوف بر(الف).

پس(الف)موقوف بر(الف)است. در بطلان این دوراختلافی وجود ندارد زیرا لازمه آن

تقدم شی بر نفس است. توضیح اینکهاگر وجود (الف)متوقف بر(با)ووجود(با)متوقف بر

(الف)باشد پس برای موجود شدن(الف)باید قبلا (با)موجودباشد و(الف)معدوم وچون

وجود (با)هممتوقف به وجود(الف)است پس باید در همان لحظه (الف)موجودباشد.

در نتیجه لازم است (الف)در آن واحد هم باشد وهم نباشد. وجود وعدم یک چیز در آن

واحد یعنی اجتماعنقیضینواجتماع نقیضین محال است.

2.به دور با واسطه دور مضمر می گویند. مثلا هرگاه(الف)متوقف بر(با)و(با)متوقف بر

(ج)و (ج)متوقف بر(دال)و(دال)متوقف بر(الف)باشد به آن دور مضمر گویند.

برخی از اندیشمندان حقوق می گویند: در مورد دعوای اثبات نسب طفلی که خودرا

به یک فرانسوینسبت میدهد چون صحت نسبت مورد اختلاف است دادگاه ایران

نمی تواند قانون فرانسه رااعمال کند

وناگزیر باید قانونایران رااجراکند توضیح اینکه در مورد احوال شخصیه بیگانگان اصل

اعمال قانون ملیبیگانه است.

حال اگر اصل بیگانه بودن (یعنی مسئله تابعیت)کسی مورد تردید باشد آیا می توان

بیگانه را به کار بردمسلما نه زیرا تشخیص قانون راجع به احوال شخصیه شخص

مذکور در مثال بالا موقوف است برتشخیص تابعیتاو در عین حال تشخیص تابعیت او

موقوف است بر تشخیص نسب او. (ونسب جزواحوال شخصیه است)پستشخیص

مقررات احوال شخصیه او متوقف است بر تشخیص مقررات احوالشخصیه اوواین

(دور)است. برایاحتراز از این(دور)قانون احوال شخصیه مقر دادگاه رااعمال میکنند.