تبیان، دستیار زندگی
نقش حوزه علمیه در تقویت قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حوزه و جنگ نرم

نقش حوزه علمیه در تقویت قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

فیضیه

قدرت كلیدی ترین مؤلفه تعیین كننده مناسبات و جایگاه كشورها در عرصه بین المللی و نهادها در عرصه داخلی می باشد. واقعیت های جهان مبین آن است كه اغلب كشورها درصددند قدرت سخت را به قدرت نرم، زور را به قانون، قدرت را به اقتدار و حمله را به نفوذ تبدیل نمایند. بنابراین مشخص است كه حركت به سوی بعد نرم افزاری قدرت در دستور كار بیشتر كشورها قرار دارد.

قدرت نرم، قدرت هدایت كردن، جذب كردن و سرمشق بودن است. قدرت نرم یعنی توانایی یك كشور در صحنه بین المللی یا یك سازمان و نهاد در صحنه داخلی برای جذب به سوی خود، با ایده ها، ارزشها و ایدئولوژی خود یا توانایی در جهت واداشتن سایرین به این كه آنها نیز مانند او بیاندیشند.(1) این قدرت ارتباط تنگاتنگی با قدرتهای بی شكل (form less power) نظیر فرهنگ، ایدئولوژی، ارزشها و... دارد.(2)

قدرت نرم، ظاهری آرام و مخملی و باطنی استوار و آهنی دارد. به بیان دیگر هر چند قدرت نرم بنا به برخی تقسیم بندی ها در زمره قدرتهای نامحسوس جای می گیرد ولی از آن جا كه هدف اصلی آن جذب قلوب و اذهان است، بنابراین دارای آثار و تاثیرگذاری بسیار عمیق تر از قدرت سخت می باشد. چرا كه قدرت نرم با باور، ایمان، نوع نگاه، ارزشها، فهم دیگران، تعریف خود و درون مایه انسان و... طرف مقابل (مردم خودی یا ملت. دولت دیگر) سر و كار دارد.

قدرت نرم یعنی توانایی یك كشور در صحنه بین المللی یا یك سازمان و نهاد در صحنه داخلی برای جذب به سوی خود، با ایده ها، ارزشها و ایدئولوژی خود یا توانایی در جهت واداشتن سایرین به این كه آنها نیز مانند او بیاندیشند.

با توجه به این مقدمه، شکل گیری ناتوی فرهنگی از سوی غرب و نظام سلطه علیه انقلاب اسلامی با همین هدف انجام گرفته است كه با تضعیف قدرت نرم نظام جمهوری اسلامیایران، توان ما را در مقابله با تهاجمات خود ضعیف كند. اهداف دشمنان در ناتوی فرهنگی را می توان در محورهای زیر خلاصه کرد:

1- مرعوب سازی ملت ایران و تضعیف روحیه مقاومت و پایداری

2- القای روحیه یأس و نا امیدی

3- اسلام هراسی، ایران هراسی و شیعه هراسی

4- ترویج و رشد اباحه گری، بی بند و باری اخلاقی و اصالت دادن به لذت جویی مادی

5- ترویج سکولاریسم، دمکراسی و ارزش های لیبرال دمکراسی غربی

6- مقابله با فرهنگ دینی و مذهبی

7- پایمال کردن روحیه حماسی، فرهنگ ایثار و شهادت طلبی

8- عرفی سازی حکومت و ترویج پلورالیسم دینی

9- تشدید اختلافات قومی و مذهبی

10- سلب اعتماد مردم از نظام و مسئولان

دشمنان برای رسیدن به اهداف مذکور از تمامی ابزارهای دراختیار که ماهیت قدرت نرم را دارد استفاده می کنند. بنابر این خطر تهدید نرم در دهه چهارم را باید جدی گرفت و درصدد مقابله با آن برآمد.

هنگامی که انقلاب اسلامی با تهدید نرم مواجه می شود، وظیفه حوزه های علمیه و نهاد مقدس روحانیت به عنوان خواص جامعه و رهبران معنوی مردم در دفاع از انقلاب اسلامی در برابر این نوع تهدیدات امری مهم و ضروری است است.

در این راستا بدون تردید عمق استراتژیك و راهبردی هر نظام با ثبات واقعی، مردم هستند. چرا كه عنصر اصلی در وضعیت های آفندی و پدافندی، مردم و خواصی هستند كه آنان را راهبری می كنند. بر این اساس، استفاده از قدرت نرم نیاز به تبیین مؤلفه های قدرت نرم دارد كه یكی از ضروری ترین و اساسی ترین آنها، تقویت مشاركت مردمی(3) و بالا بردن سطح فهم آنان می باشد. مشاركت آگاهانه و حداكثری مردم در ژرتو آموزه های عمیق دینی در هدایت اهداف و راهبردهای دولتها در جهت اعمال قدرت نرم بسیار موثر است. براین اساس نقش نهادهایی كه در ایجاد، حفظ و تحكیم وحدت ملی و مقابله با توطئه نرم دشمنان در حركت هستند، پررنگتر دیده می شود. حوزه علمیه به عنوان نهادی كه توانسته است تقریبا تمامی اقشار ملت را با تمامی تفاوتهای فرهنگی- نژادی- قومی- زبانی- اقتصادی و حتی سیاسی در یك تشكل منسجم گردهم آورد، نقش اساسی و راهبردی در حفظ و تقویت قدرت نرم نظام اسلامی دارد. همگانی بودن حوزه علمیه و نفوذ آن در سطوح مختلف جامعه باعث می شود كه طیف عظیمی از مردم در زیر چتر آن گرد هم بیایند، كه این امر باعث افزایش قدرت نرم در مقابله با سیاستهای تفرقه افكنانه دشمنان از یك سو و از سوی دیگرافزایش ضریب وحدت ملی در كشور شود.

بنابراین هنگامی که انقلاب اسلامی با تهدید نرم مواجه می شود، وظیفه حوزه های علمیه و نهاد مقدس روحانیت به عنوان خواص جامعه و رهبران معنوی مردم در دفاع از انقلاب اسلامی در برابر این نوع تهدیدات امری مهم و ضروری است است.

در شماره بعد انواع راهكاهای ضروری در تولید و حفظ قدرت نرم توسط حوزه و روحانیت بررسی خواهد شد.

1- Josep nye the decline of american power foregn offairs vol 83 no 3 my 2004

2- غلام رضا - محمدی، روزنامه - کیهان

3- robert cooper hard power soft power and the goals of diplomacy indavid held mathias Koenig-arch ibugi eds American power in the 21 contury 2004

3- robert cooper hard power soft power and the goals of diplomacy indavid held mathias Koenig-arch ibugi eds American power in the 21 contury 2004


نویسنده: سید مهدی موسوی، گروه حوزه علمیه تبیان

تنظیم: رهنما،گروه حوزه علمیه تبیان