مثل های ایرانی
مشک آن است که خود ببوید، نه آن که عطار بگوید
توضیح
مشک ماده معطری است که در کیسه ای کوچک و زیر شکم آهوی نر قرار دارد. مشک تازه، ماده ای روغنی، معطر و قهوه ای رنگ است. خشک شده آن سخت و شکننده ورنگش قهوه ای تیره مایل به سیاه می شود و بوی تندی دارد.
از مشک در ساخت عطر خوشبو کردن بعضی نوشیدنی ها استفاده می شود. این ماده به دو صورت در بازار فروخته می شود؛ یکی اینکه مشک و کیسه آن را پس از شکار آهو از زیرپوستش خارج می کنند و با همان کیسه می فروشند. دیگر اینکه مشک را از کیسه بیرون می آورند و می فروشند. معمولاً مشکی که به طریق اول فروخته شود، مرغوب تر است و قیمت گران تری نیز دارد؛ چون اگر مشک از کیسه خارج شده باشد، احتمال دارد مواد دیگری به آن اضافه شود و خالص نباشد.
کاربرد
هر چیز باید خودش خاصیت خود را نشان دهد. با تعریف کردن و گفتن این که چنین است و چنان است، نمی توان به خصوصیات و ویژگی های چیزی اضافه کرد. این مَثَل در تأکید این مطلب به کار می رود.
(عطار: عطرفروش، داروفروش کسی که قند و چای و ادویه مختلف می فروشد.)
مرغ همسایه غاز است!توضیح
غاز معمولاً از مرغ کمیاب تر و گران تر است.
کاربرد
هنگامی که کسی به آنچه که خودش دارد، قانع نباشد و چشم به مال، دارایی، خانه، لباس و... دیگران داشته باشد و اموال و دارایی ها و امکانات دیگران به چشم او بهتر، کامل تر، زیباتر جلوه کند، می گویند: «مرغ همسایه...»
یعنی آنچه که خودش دارد برایش بی ارزش است؛ اما آنچه که مال دیگران است، برایش همه چیز است.
قدر زر، زرگر شناسد، قدر گوهر گوهری
توضیح
با آن که طلا و جواهر معمولاً در کنار هم به کار می روند، ولی طلا سازی و جواهرسازی دو رشته کاملاً جدا از هم است. شناخت سنگ های قیمتی و تراش دادن آن به طور صحیح، فن و هنری است که تجربه و مهارت خاص خود را می خواهد. همین طور طلا سازی و خرید و فروش آن نیز نیازمند آگاهی و مهارت لازم است.
کاربرد
ارزش و قدر هر هنر یا کاری را هنرمند یا دانای آن کارمی داند. این ضرب المثل زمانی به کار می رود که بخواهیم به شخصی که بدون اطلاع از ارزش چیزی، در مورد آن ظهار عقیده غلط کند، بگوییم حرف تو قابل قبول نیست؛ زیرا آگاه و متخصص نیستی.
بخش کودک و نوجوان تبیان
منبع:فوت کوزه گری
مطالب مرتبط:
