دیو گمراهی در کمین

در مقاله پیشین به معرفی فرقه‌های ضاله و مکاتب گمراه ساخته دست بشر و ویژگی‌های‌ آنها از بعد اجتماعی پرداخته شد در این مقاله سعی شده راهکارهای پیشنهادی که می‌تواند از بروز چنین فرقه‌ها و پیشرفت آنان جلوگیری کند سخن به میان می‌آید.

از جمله اقداماتی که از رشد و پیشرفت این فرقه‌ها و مکاتب جلوگیری می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تقویت مراکز دینی: یکی از راهکارهای مبارزه با فرقه‌های ضاله تقویت و توسعه مراکز دینی در مناطق مختلف کشور است. هرجا که مراکز دینی فعال باشند و افکار و اعتقادات دینی را اشاعه دهند، راه نفوذ چنین فرقه‌هایی بسته خواهد شد. یکی از دلایلی که مردم جذب این‌گونه فرقه‌ها می‌‌شوند، پایین بودن سطح سواد و آگاهی نسبت به مسائل دینی است. اگر مراکز دینی به خوبی فعالیت کنند و بتوانند دین را آنگونه که هست به مردم عرضه کنند، مردم کمتر جذب چنین گروه‌ها و مسلک‌های دروغین خواهند شد. علما و روحانیون با شناسایی مراکز فعال این مسلک‌ها و مقابله با آنان می‌توانند نقش بسزایی در خنثی کردن چنین تهدیداتی داشته باشند.

تقویت فرهنگ و اقتصاد مردم: از جمله راه‌های نفوذ بر روی افراد یک جامعه، پایین بودن سطح فرهنگ و اقتصاد یک جامعه است. به دلیل پیشرفت تکنولوژی و افزایش تمایل و گرایش مردم به رفاه اجتماعی، برخی از این گروه‌ها با حمایت‌ و کمک‌های مالی به افراد آنها را جذب می‌کنند. بنابراین کسانی که از لحاظ اقتصادی در سطح پایین‌تری نسبت به سایر افراد جامعه هستند و یا در مناطق محروم کشور زندگی می‌کنند بیشتر در معرض به دام افتادن این فرقه‌ها می‌شوند. اگر تدابیری اندیشیده شود که سطح رفاه نسبی و فرهنگی افراد جامعه بالا برود، امکان جذب افراد کاهش خواهد یافت.

افزایش سطح آگاهی مردم: فرقه‌های ضاله و مکاتب گمراه از عدم دستیابی مردم به امکانات رسانه‌ای و نداشتن اطلاعات کافی در زمینه اعتقادات دینی، استفاده می‌کنند و با استفاده از ابزارهای مختلف و زیبا جلوه دادن اعتقادات و افکار خود مردم را جذب می‌کنند. این مساله زمانی نمود بیشتری پیدا می‌کنند که مناطق محروم کشور به دلیل پایین بودن سطح دانش و اطلاعاتشان بیشتر جذب چنین مکاتبی می‌شوند. همچنین این گروه‌ها با اطلاع از نیاز مردم و خواسته‌های روز جوانان سوء استفاده کرده و با ابراز همدردی و اینکه این گروه‌ها نجات‌بخش آنان هستند با شبهه افکنی در باورهای مردم به راحتی افکار خود را القا می‌‌کنند. بنابراین با افزایش سطح آگاهی مردم می‌توان به نحو موثری از فعالیت این گروه‌ها کاست. پایین بودن سطح اگاهی مردم از ایمان و اعتقادات خود از راه‌های نفوذ این فرقه‌هاست که با آموزش به آنان و افزایش بصیرت در این زمینه می‌توان بخش اعظمی از فعالیت این گروه‌ها را خنثی کرد.

آموزش به دانشجویان در دانشگاه‌ها و جوانان: از آنجا که کشور ما کشور جوانی است و جوانان و دانشجویان از سرمایه‌های عظیم این مرز و بوم محسوب می‌شوند، دشمنان همواره تلاش می‌کنند با تبلیغات منفی و ایجاد شبهه در اعتقادات و افکار آنان به اهداف شوم خود دست پیدا کنند. در چنین فضای شبهه‌آلودی است که به راحتی می‌توان بسیاری افکار التقاطی و منافی با شرع را به خورد جوانان داد. با توجه به اینکه بسیار از جوانان از روی ناآگاهی از پوشش‌ها، موسیقی‌ها و برخی اعمال و رفتار این‌گونه فرقه‌ها استفاده می‌کنند، بهتر است با روشنگری‌ها و آموزش‌هایی که به آنان داده می‌شود راه هرگونه تقلید از این مسلک‌ها را بست. چه بسا تقلید کورکورانه و ناآگاهانه به مرور موجب جذب افراد به این افکار و اعتقادات شود.

برگزاری دوره‌های آشنایی با فرقه‌های ضاله: برای بالابردن سطح آگاهی مردم و جوانان برگزاری دوره‌های آشنایی با این فرقه‌ها ضروری به نظر می‌رسد. پیشنهاد می‌شود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری این دوره‌ها در تمامی نقاط کشور، برای تمامی سطوح جامعه و همه سنین اقدام به روشنگری کند. لزوم برگزاری چنین دوره‌هایی برای والدین بیشتر توصیه می‌شود. زیرا پدر و مادر و خانواده نقش بسیار مهمی در جلوگیری از انحراف فرزندان در سطح اجتماع دارند.

رصدکردن و خنثی‌سازی تبلیغات منفی و فعالیت این فرقه‌ها: بسیاری از تبلیغات و اعمال این فرقه‌ها خارج از چارچوب قانونی است. مسئولان نظامی، انتظامی، امنیتی و قضایی کشور نقش بسیار مهمی در شناسایی این تبلیغات و خنثی کردن فعالیت آنها در سطح جامعه دارند. این مسئولان با رصد کردن مراکز فعال، شناسایی و مجازات اینگونه فرقه‌ها می‌توانند بسیاری از فعالیت‌های این گروه‌ها را در نطفه خفه کنند و اجازه هرگونه عرض اندامی را از آنان بگیرند.

دادن مجوز به موسساتی که می‌خواهند با این فرقه‌ها مقابله کنند: با توجه به رشد رو به افزون این فعالیت‌ها در سطح جامعه، با تاسیس موسساتی در اقصی نقاط کشور که قادرند با آنان مبارزه کنند نیز راهکار دیگری به نظر می‌رسد. با ابلاغ وظایف و ماموریت‌های یکسان به موسسات متقاضی، می‌توان مبارزه‌ای یکپارچه و ضربتی در تمامی نقاط کشور را علیه این گروه‌ها آغاز کرد.

جلوگیری از انتشار کتب این فرقه‌ها و انتشار کتاب‌هایی برای روشنگری مردم: امروزه در کتابفروشی‌های معتبر سراسر کشور شاهد فروش بسیاری از کتاب‌های منطبق با فرقه‌های ضاله و عرفان‌های نوپدید هستیم. به نحوی که برخی از این کتاب‌ها با نویسندگان معلوم‌الحال، بارها تجدید چاپ نیز شده‌اند. همراه با جلوگیری از انتشار چنین کتاب‌هایی، متولیان امور فرهنگی کشور باید تلاش کنند کتاب‌های اعتقادی و عرفانی مطابق با آموزه‌های دینی در اختیار علاقمندان قرار گیرد. همچنین کتاب‌هایی در رد چنین تفکرات گمراه برای افزایش آگاهی عمومی نیز باید تهیه و چاپ شود و در صورت تمکن مالی، با هزینه پایین و حتی رایگان در اختیار مردم قرارگیرد تا افراد بیشتری به مطالعه این‌ نوع کتب اهتمام ورزند.

ارائه الگوهای مناسب دینی به جامعه: غالب فرقه‌ها و مکاتب گمراه با عرضه شخصیت‌های کاریزماتیک به اجتماع و بیان سخنان جذاب از سوی آنان توانسته‌اند مخاطبان بسیاری را به سمت خود جلب کنند. برای مقابله با این حرکت، علما و نخبگان جامعه نیز با انجام اقدامات مشابه می‌توانند شخصیت‌های عرفانی و دینی را که در تاریخ اسلام کم نیستند و برخی نیز در حال حاضر در جامعه اسلامی در حال فعالیت هستند به مردم معرفی کنند.

برگزاری جلسات نقد و بررسی این مکاتب و فرقه‌ها برای افراد: برگزاری جلسات و همایش‌هایی که در آن انواع فرقه‌ها و مکاتب ضاله مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرند و دعوت از جوانان و صاحب نظران در این زمینه می‌تواند راه دیگری برای به چالش کشیدن این گروه‌ها باشد. در فضای باز و آزاد بحث و انتفاد در کنار اساتید صاحب فن، جوانان خود می‌توانند راه درست را از نادرست تشخیص دهند.

تقویت تبلیغات رسانه‌ای: باتوجه به حجم انبوه تبلیغات رسانه‌ای در دنیای امروز، فرق و گروه‌ها می‌توانند با استفاده از این ابزار قدرتمند تبلیغات خود را در سطح وسیعی به مردم عرضه کنند. برای مقابله با این حرکت، باید نرم‌افزارهای آشنایی با این گروه‌ها و فرق با هزینه کم تهیه و در اختیار عموم قرار گیرد. همچنین صدا و سیما می‌تواند با تهیه فیلمهای مستند و معرفی این فرقه‌ها نقش بسزایی در بالابردن سطح آگاهی مردم داشته باشد.

جلوگیری از واردات، تولید و فروش علائم و نشانه‌های فرقه‌های ضاله در کشور: در حال حاضر در بازارهای کشور شاهد عرضه و فروش بسیاری از اقلام و نشانه‌های فرقه‌های ضاله در کشور هستیم که بسیاری از مردم نیز بدون اطلاع از مفهوم این نشانه‌ها از آنها استفاده می‌کنند. تا جایی که برچسب‌هایی از این نشانه‌ها نیز تولید و برای کودکان در بازارها عرضه می‌شود. انگشترهای خاص، دستبندهای عجیب، گردنبندهای اسکلتی، چکمه‌های چرمی تزیین شده با فلز و با نشانه‌های خاص، لباس های منقش به این آرم ها و... در بازار به راحتی و سهولت قابل دسترسی و خرید است و متولیان امور فرهنگی کشور در اقدامی آگاهانه باید اقدام به جمع‌آوری و جلوگیری از تولید و واردات این نشانه‌ها کنند.

نظارت بر عرضه بازی‌های رایانه‌ای: بازی‌های رایانه‌ای یکی دیگر از مصادیق نفوذ این فرقه‌ها به افکار و اعتقادات مردم است که این راه نفوذ در میان کودکان و نوجوانان بیشتر وجود دارد.

جلوگیری از گسترش موسیقی‌ با محوریت این فرقه‌ها: متاسفانه برخی از این فرقه‌های ضاله با استفاده از ابزار هنر موسیقی توانسته‌اند تاثیرات عمیقی بر روان و افکار جوانان بگذارند. موسیقی‌هایی که از سوی این گروه‌ها تولید می‌شود سرشار از خشونت، پوچی، بی‌هویتی و نفرت است. که در نهایت منجر به از خودبیگانگی و بروز ناهنجاری‌های اجتماعی می‌‌‌شود. جلوگیری از گسترش این نوع موسیقی مبتذل و آشنا کردن جوانان با موسیقی ناب ایرانی از راهکارهای پیشنهادی دیگر برای مبارزه با این گروه‌هاست.