تبیان، دستیار زندگی
کارشناسان سازمان ملل ابراز نگرانی کرده اند که تصمیم دولت فرانسه که فعلا اهالی قوم روما قربانی آن هستند، در آینده می تواند پیامدهای ناگواری برای اقلیت های ملی در بر داشته باشد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حقوق بشر و کولی ها !!؟

نیکلا سارکوزی

بخش سیاسی- با روی كار آمدن نیکلا ساركوزی به عنوان رئیس جمهور در فرانسه، سیاست خارجی این کشور فراز و نشیب‌های فراوانی را طی 3 سال اخیر تجربه كرده است. ویژگی‌های مختلفی را برای دستگاه دیپلماسی این كشور در دوره ساركوزی می‌توان برشمرد كه از جمله مهمترین آنها استمرار بحران، بی‌ثباتی و بی‌نظمی می‌باشد. این مسئله نه تنها سیاست خارجی فرانسه را متزلزل کرده است بلكه بر روابط دو جانبه فرانسه با اتحادیه اروپا و دیگر كشورها نیز تأثیر منفی گذاشته است.

یكی از موضوعات جنجالی که در چند ماه گذشته با مخالفت اتحادیه اروپا، سازمان ملل و دیگر كشورها مواجه شده است اخراج كولی‌ها از فرانسه می‌باشد. ساركوزی در ماه ژوئیه امسال اعلام كرد دولت فرانسه تصمیم گرفته است کولی های وابسته به قوم "روما" (اغلب کولی های قوم روما از نژاد کشورهای اروپای شرقی و عمدتا رومانی و بلغارستان هستند ) را که بدون امکان تامین معاش در خاک فرانسه زندگی می کنند به رومانی و بلغارستان پس بفرستد و افرادی که حاضر باشند داوطلبانه فرانسه را ترک کنند مبلغ مختصری به عنوان پاداش دریافت می کنند. وی بعد از چند اقدام مختلف که در رسانه ها بازتاب گسترده داشت، از سخت گیری های امنیتی به ویژه انهدام اردوگاه های غیر قانونی کولی ها و سلب تابعیت فرانسوی از مجرمان خارجی تبار خبر داد.

بدنبال اخراج 979 نفر از کولی ها که از ماه مه گذشته در چادرها و پناهگاه های موقت به سر می بردند و تاکید بر ادامه این سیاست از سوی دولت فرانسه، موجی از اعتراضات از سوی طیف های مختلف از جمله پاپ و محافل مذهبی، محافل حقوق بشری و مردم داخل و خارج فرانسه را برانگیخت.

تظاهراتی در بیش از 130 شهر فرانسه در اعتراض به برنامه دولت برای اخراج کولی ها از این کشور صورت گرفت. در پاریس نزدیک به سی هزار نفر در این تظاهرات که در میدان مرکزی پاریس برگزار شد شرکت داشتند. مسئولان این تظاهرات فعالان حقوق بشری هستند که می گویند اخراج کولی ها، نوعی نژادپرستی است. حزب مخالف سوسیالیست و کنفدراسیون عمومی کار که دومین کنفدراسیون بزرگ اتحادیه های کارگری فرانسه است نیز از این تظاهرات حمایت کرده اند.

اتحادیه اروپا بر این باور است كه قوانین اتحادیه كه تبعیض بر اساس قومیت و یا ملیت را منع كرده از سوی فرانسه نقص شده است

محافل حقوق بشری و معترضان، موضوع اعمال تبعیض و سیاست های اتخاذ شده توسط دولت در قبال رومانها را با توجه به نوع زندگی این افراد (تحصیلات پایین، فقر، سکونت در حاشیه شهر ها، تکدی گری و...) به عنوان یکی از موضوعات حقوق بشری مطرح کرده اند.

بر اساس گزارش های برخی سازمانهای غیر دولتی، وضعیت رومانهای فرانسه از سال 2005 میلادی به این سو (بویژه در زمینه مسکن) وخیم تر شده است بطوریکه این گروه طیف گسترده ای از تبعیضات و تخلفات حقوق بشری را در برخورداری از حقوق اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی، مدنی و سیاسی تجربه کرده اند.  همچنین در زمینه هایی چون مشارکت سیاسی، دسترسی به اسناد هویتی، حق دادن رای، دسترسی به عدالت، مسکن، آموزش، اشتغال، خدمات و بیمه اجتماعی تبعیضاتی علیه این گروه اعمال می شود.

به موجب مقررات اتحادیه اروپا شهروندان رومانی و بلغارستان برای ورود به فرانسه نیاز به ویزا ندارند اما برای اقامت طولانی مدت و کار باید اجازه قانونی از وزارت کشور فرانسه بگیرند. البته هر کشوری می تواند مهاجرانی را که دست کم سه ماه بدون داشتن کار در کشور اقامت کرده و یا یک سربار اجتماعی محسوب می شوند اخراج نماید.

اتحادیه اروپا بر این باور است كه قوانین اتحادیه كه تبعیض بر اساس قومیت و یا ملیت را منع كرده از سوی فرانسه نقص شده است. در همین زمینه «بارسو» رئیس كمیسیون اروپا  از این كشور خواسته تا مانع از اخراج كولی‌ها شود.

خانم «ردینگ» كمیسر اتحادیه اروپا اقدام فرانسه در اخراج كولی‌های مهاجر بلغار و رومانیایی از این كشور را محكوم و شرم‌آور خوانده است. همزمان پارلمان اروپا از دولت ساركوزی خواسته تا روند اخراج كولی‌ها را متوقف كند.

کولی های اخراجی از فرانسه

«ویویان ردینگ» کمیسیونر قضائی اتحادیه اروپا گفت است كه کمیسیون اروپایی علیه فرانسه به دلیل نقض قوانین اتحادیه اروپا از جمله آزادی نقل و انتقال، دست به اقدامات قانونی می‌زند. این تصمیم اتحادیه اروپا که در جلسه‌ای پشت درهای بسته اتخاذ شده، ممکن است فرانسه را در نهایت ملزم به پرداخت جریمه‌ای هنگفت کند.

در مقابل، دولت فرانسه نیز اصرار دارد که مقررات اتحادیه اروپا را کاملا اجرا کرده و بازگشت اکثر کولی ها داوطلبانه بوده است و این سیاست کاملا با مقررات اتحادیه اروپا درباره حقوق بشر و مهاجرت مطابقت دارد.

به هرحال رفتارهای غیر حقوق بشری با این گروه مورد توجه سازمان های بین المللی، سازمانهای مردم نهاد و افکار عمومی قرار گرفته است. در این رابطه کمیته رفع تبعیض نژادی بعنوان یکی از ارگانهای ناظر سازمان ملل متحد در مبارزه با تبعیض نژادی در ملاحظات نهایی خود در بررسی نژادپرستی در فرانسه که شهریورماه سال جاری منتشر شد از خشونت های نژاد پرستانه نسبت به رومانها در فرانسه ابراز نگرانی کرد و به دولت این کشور توصیه نمود تمامی سیاست های مورد نظر در رابطه با این گروه مطابق با کنوانسیون بین المللی رفع تبعیض نژادی باشد و بطور خاص از بازگرداندن جمعی آنها احتراز گردد.

همچنین کمیته رفع تبعیض نژادی سازمان ملل متحد از وضعیت سخت اعضای جامعه رومانها در برخورداری از حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ابراز نگرانی کرده و مصرا از دولت فرانسه خواسته است تا دسترسی رومانها به آموزش، بهداشت، مسکن و... را براساس اصل برابری تضمین نماید.

کارشناسان سازمان ملل ابراز نگرانی کرده اند که تصمیم دولت فرانسه که فعلا اهالی قوم روما قربانی آن هستند، در آینده می تواند پیامدهای ناگواری برای اقلیت های ملی در بر داشته باشد

دیوید دایاز جوگیکس معاون برنامه اروپا و آسیای مرکزی سازمان عفو بین الملل در بیانیه ای گفته است: "پارلمان اروپا قاطعانه در برابر اقدامات فرانسه موضع گرفته است، از این پس فرانسه باید تعهدات خود را در مورد رعایت حقوق بشر و عدم نژاد پرستی علیه برخی قومیت ها و بویژه کولی ها اثبات کند". این مقام سازمان عفو بین الملل در ادامه افزوده است سارکوزی رئیس جمهور فرانسه باید به چرخه اقدامات نژاد پرستانه خود که در نهایت به اخراج گسترده کولی ها منجر شد پایان دهد.

کارشناسان سازمان ملل ابراز نگرانی کرده اند که تصمیم دولت فرانسه که فعلا اهالی قوم روما قربانی آن هستند، در آینده می تواند پیامدهای ناگواری برای اقلیت های ملی در بر داشته باشد.

لازم به توضیح است موضوع عدم رعایت حقوق رومانها در اروپا مختص به فرانسه نیست و برخی کشورهای اروپای غربی نیز با پدیده مشابهی مواجه هستند. از یکی دو سال پیش که این کشورهای اروپای شرقی به اتحادیه اروپایی پیوستند، موجی از جمعیت شامل کولی ها و سایر افراد در تلاش برای پیدا کردن کار به اروپای غربی مهاجرت کردند. متاسفانه برخلاف گروه هایی چون یهودیان اروپا که کوچکترین بی احترامی و برخورد با آنها، یهودی ستیزی تلقی می شود و متعاقبا اکثر دولتمردان کشورهای اروپایی در صدد محکومیت اقدام ضد یهودی برمی آیند اما در رابطه با این گروه، کمتر مخالفت عمومی ای از سوی دولتمردان سایر کشورهای اروپای غربی ابراز می گردد.

پریسا چیذری/گروه جامعه و ارتباطات

تنظیم:سعید آقازاده