تالاب میقان اراک
محلی مناسب برای بازدید دانش پژوهان
دانش پژوهان عزیز اگر برای ادامه پژوهشتان به دنبال محلی مناسب برای بازدید پرندگان مهاجر هستید، اگر موضوع پژوهش شما در زمینه تالاب ها و یا موضوعات مرتبط با پرندگان و پرنده شناسی است، اگر پروژه های انتخابی شما از جمله پروژه های، "اکولوژی چیست؟"، "پرنده شناسی و پرنده نگری"، "تنوع زیستی" و "راز مهاجرت پرندگان" می باشد. حتماً به تالاب زیبای میقان سری بزنید و از تماشای طبیعت زیبا و پرندگان مهاجر آن منطقه نیز لذت ببرید.
تالاب میقان که در گذشته آن را به نام "نمکزار فراهان" می شناختند، با وسعت 25هزار هکتار در 15کیلومتری شمال شرقی شهر اراک در استان مرکزی قرار دارد. محیط دریاچه میقان از 16 تا 24 کیلومتر متغیر است اما مساحت حوزه دریاچه فصلی آن با توجه به ورودی آب بین 100 تا 110 کیلومتر مربع است. اگر دقت بیشتری به منطقه داشته باشید مشاهده می کنید که در وسط تالاب، جزیره ای قرار گرفته است که آثار و خرابههاى ساختمانى در آن دیده می شود.
تالاب میقان یکی از مهم ترین مناطق پرنده نگری استان مرکزی و از زیستگاههای مهم و بینالمللی پرندگان است. شنبدن آواز پرندگان و پرواز آنها در این منطقه کویری جالب ترین بخش گردشگری در کویر و تالاب میقان است. این تالاب یکی از زیستگاه های مهم حدود 27 درصد از پرندگان کشوراست که به دلیل ازبین رفتن دیگر زیستگاههای پرندگان مهاجر مانند تالاب شادگان در حال حاضر اصلی ترین زیستگاه پرندگان مهاجر منطقه غرب مدیترانه محسوب میشود. سالانه تعداد زیادی از پرندگان مهاجر و گونههای نادر و حمایت شده به تالاب میقان مهاجرت می کنند.
تالاب میقان بیش از 60 درصد از پرندگان استان اراک و 16 درصد از پرندگان کشور را در خود جای داده است که به علت جمعیت بالای گونه ی درنا در این تالاب نسبت به زیستگاه های دیگر کشور، از اهمیت بیشتری برخوردار است و حالا جزء منطقه شکار ممنوع محسوب می شود. این منطقه از نظر اقلیمى زمستانهاى معتدل دارد و به جهت همین ویژگى، توقفگاه گروههاى بزرگى از پرندگان مهاجر است که از نواحى سردسیر شمال به سرزمین هاى گرمسیر جنوب کوچ مىکنند.
علاوه بر پرندگان به ویژه درنا وجود برخی حیوانات مانند گرگ، روباه، مار و وجود برخی نمونه های نادر قره داغ و آترپلیکس در لابلای شاخ و برگ های سبز جلوهای دیدنی به این کویر داده است. هم چنین وجود گونههای منحصر به فرد گیاهی و چشم اندازهای بکر موجود در این منطقه، قابلیت آن را دارد که با رعایت استانداردهای زیست محیطی پذیرای جمع بسیاری از گردشگران، پرنده نگران و مشتاقان طبیعت باشد.
تالاب میقان مانند کاسه ای بسته است که بیش از پنج هزار متر مربع از آب های ریزشی و پایشی اراک به داخل آن میریزد. این تالاب با توجه به داشتن ترکیبات نمک، آب های وارد شده را ضد عفونی میکند و بخشی از پاکی هوای اراک به عهده کویر میقان و تالاب آن است. همچنین خاک کویر میقان حاوی مقدار زیادی سولفات سدیم است که باعث شده این کویر عنوان بزرگ ترین ذخیره گاه معدنی این ماده در خاورمیانه را به خود اختصاص دهد.
نکته جالب آن است که تکه های سفید نمک و سولفات سدیم در خاک آن مانند ماده ای تزئینی به نظر می رسد. به همین علت هم هست که گنبدها و طبقات نمکی زیبایی در تالاب شکل میگیرد. این طبقات و لایههای نمکی تمام سطح دریاچه را می پوشاند و از فاصله دور سفید و برفی به نظر می آید.
برای رسیدن به تالاب میقان از شمال شهر اراک وارد کمربندی شمالی میدان امام حسن (ع) شوید سپس وارد جاده تره بار شده و بعد از عبور از پل هوایی روی کمربندی کنار گذر اراک به روستای مبارک آباد می رسید. بعد از 2 کیلومتر به ابتدای کویر و خروجی آب های تصفیه شده ایستگاه تصفیه خانه اراک و تالاب میقان می رسید. فاصله تالاب میقان از مرکز شهر 16 کیلومتر است.