ایده های برگزیده زیست

هشتمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

هشتمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز هم چون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی"پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده : مگس سرکه در حشره شناسی قانونی

نام ارائه دهنده:    طهورا شهسواری، نگار سلطانی، سارا زاغی

زمینه و نوع پروژه : زیست - عملی

درجه سختی:  متوسط

مگس سرکه یا مگس میوه ویا بهتر بگوییم Drosophila melanogaster مگسی است از زیر راسته مگس های Brachycera  و راسته دوبالان Diptera می‏باشد. طول بدن این مگس 3-4 میلی متر وبه رنگ های زرد ، قهوه ای ، خاکستری تا سیاه می باشد، بند سوم شاخک تا حدودی تخم مرغی است. غالبا چشم های مرکب آن درشت و قرمز رنگ بوده وبال ها در حالت استراحت بطور مسطح ودر پشت بدن قرار می‏گیرند فاقد قاشقک بال بوده و روی میوه های در حال تخمیر و اطراف خمره های سرکه دیده می‏شود و دارای چهار جفت کروموزوم است، بعد از این که عمل لقاح صورت گرفت وزیگوت تشکیل شد، مراحل رشدونمو رویانی داخل غشاء های تخم انجام می‏گیرد و سپس لارو از تخم خارج شده و با تغذیه و رشد خود در نهایت به شفیره تبدیل می‏شود. لاروها سفید رنگ و بند بند بدون پا و زواید بدنی و در ناحیه سر قلاب های آرواره ای به رنگ سیاه دیده می‏شوند در این مرحله رشد حشره سریع بوده و غذای فراوان می خورد ولی هنوز بال ندارد، پس از آن نیز شفیره تکامل پیدا کرده وحشره کامل یا بالغ ظاهر می‏گردد طول مدت این مراحل تحت تاثیر دمای محیط متغیر است به طوری که در دمای 20 درجه سانتی گراد متوسط دوره تخم ولارو 8 روز است و در دمای 25 درجه این مدت به 5 روز تقلیل می‏یابد. این مگس به بوی تخمیر و سرکه جلب می‏شود و مخمرهای عامل گندیدگی میوه ها را با خود روی میوه های گندیده و یا رسیده حمل کرده و در آنجا کشت می‏دهند ودر داخل آن ها تخم ریزی می‏کنند. مگس های کامل و لاروهای آن ها در محیط های اسیدی و تخمیری زندگی می‏کنند و در محل تغذیه این مگس معمولا میکروارگانیسم هایی مثل باکتری ها و قارچ ها نفوذ کرده وتکثیر می یابند .

مگس سرکه رایحه را می بیند!

تحقیقات نشان می دهد که مگس های سرکه بزرگسال مجهز به یک توانایی ویژه شناسایی هستند که به کمک آن بو (رایحه) را می بینند.

مارک فرای توضیح داد: " توانایی وضوح تصویر فضایی مگس سرکه  700 برابر پایین تر از انسان و گیرنده های بویایی این حشره پنج برابر کمتر از میزان این گیرنده ها در انسان است. ما کشف کردیم که توانایی شناسایی اجسام معطر در مسیرهای دیداری مگس سرکه در محیط های مختلف مثل جنگل، بیابان، باغ های خانگی و بالکن ها قرار دارد به حدی متفاوت است که موجب می شود این حشره در برخورد با هریک از این محیط ها رفتارهای متفاوتی نشان دهد که این مسئله تنها می تواند با حضور حسگرهای قوی قابل توضیح باشد."

به اعتقاد این دانشمند این توانایی از سیستم های یکپارچه ای که میان دستگاه های حسگری پیچیده این حشره وجود دارد، نشات گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که سیگنال های معطر، منعکس کننده های قوی ثبات دیداری را فعال کرده و امکان ردیابی منبع رایحه اشتها آور را برای مگس سرکه فراهم می کنند و قدرت بینایی دورنمایی مگس سرکه در نگاه به دنیا برای ردیابی رایحه ها مورد استفاده قرار می گیرند.

دانش آموز پژوهشگر در این پروژه به بررسی نقش آلودگی های محیطی روی رفتار مگس سرکه و کاربرد آن در حشره شناسی قانونی پرداخته اند.

در واقع این دوستان به بررسی موارد زیر پرداخته اند:

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تهیه و تنظیم: اعظم اژدری

مطالب مرتبط:

ایده های برگزیده زیست شناسی هفتمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان 

ایده های برگزیده زیست شناسی هفتمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

ایده های برگزیده زیست شناسی هفتمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان