ایده ی برگزیده فیزیک

نهمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: بررسی پدیده ی شفق قطبی و نحوه ی شکل گیری آن

نام ارایه دهنده: غزل خزایی

زمینه و نوع پروژه: فیزیک - تحقیقاتی

درجه سختی: دشوار

شفق قطبی که به آن سپیده قطبی و نور قطبی هم می‌گویند یکی از پدیده‌های جوی بسیار زیبای کره زمین است. نورهایی بسیار زیبا و خیره‌کننده که در آسمان حرکت می‌کنند و معمولا شکل‌های منحنی‌مانندی دارند.

آسمان تابان می‌شود و نقش‌هایی با رنگ‌ها و شکل‌های گوناگون در آن دیده می‌شود. این نقش و نگارهای رنگین گاهی دارای شکل کمان یکنواخت است، گاهی ساکن است و گاهی تپنده. گاهی متشکل از شمار زیادی پرتو است با طول موج‌های متفاوت که مانند پرده‌ها و نوارها در آسمان بازی می‌کنند و پیچ و تاب می‌خورند. رنگ درخشنده نورهای از سبز مایل به زرد به سرخ و بنفش مایل به خاکستری تغییر می‌کند.

زیبایی شفق، پدیده‌ای که برخی قبایل کانادایی به آن رقص ارواح می‌گویند، چشم هر ناظری را به آسمان خیره می‌کند. این نورهای طبیعی زیبا که در عرض‌های جغرافیایی نزدیک به قطب دیده می شوند، در سپیده‌دم قطبی قابل مشاهده هستند.

هر چقدر به قطب شمال نزدیک ‌شوید با توجه به مجاورت با قطب مغناطیسی شمالی زمین، احتمال بیشتری برای دیدن شفق قطبی وجود دارد. شهرهای شمالی کانادا که بسیار نزدیک به قطب شمال هستند و ایسلند مناطقی مناسب برای رویت این پدیده‌اند.

درواقع دانش پژوهان بیان می دارند، پرده هایی عظیم که اغلب سبز دیده می شوند، در قطب شمال و قطب جنوب وجود دارند. این پدیده بسیار شگفت انگیز است و حاصل برخورد ذرات باردار خورشید با جو زمین می باشد. نکات جالب توجه و مهمی که در این شفق وجود دارد چگونه تشکیل شدن و از بین رفتن آن است، و این که این شفق به چه رنگ هایی دیده می شود، و چرا در رنگ های متفاوتی شکل می گیرد.

این شفق ها همان طور که ذکر شد در قطب شمال و جنوب یافت می شود و یکی از نکاتی که به چالش کشیده خواهد شد این است که تشکیل این شفق مربوط به زمان مشخصی هست یا خیر ؟

همان طور که همه ی انسان ها می دانند هر چیزی که در جهان وجود دارد حکمتی دارد که انسان اغلب از حکمت آن بی اطلاع است! از این شفق چه استفاده ای می توان کرد؟ در چه زمینه ای و چه فایده ای برای انسان دارد؟ و در صورت نبود آن انسان ها را با چه مشکلاتی روبرو می کند ؟